تزریق ژل هیالورونیک به زانو (Hyaloronic acid) یک روش جدید و کمتهاجم برای درمان دردهای زانو است و بیشتر برای بیمارانی تزریق میشود که آرتروز خفیف یا متوسط دارند. هیالورونیک اسید یک ماده ی طبیعی است که به طور طبیعی در مایع مفصلی زانو و بافت های زیرجلدی وجود دارد و باعث روان بودن مفصل، حرکت راحت آن و جذب شوک میشود. در افرادی که آرتروز یا ساییدگی مفصل دارند، میزان این ماده کم میشود و حرکت زانو را با درد و خشکی همراه میکند. تزریق این ژل به داخل مفصل، میتواند با بازگرداندن خاصیت روانکنندگی، به کاهش التهاب و بهبود عملکرد زانو کمک کند.
با ما همراه باشید تا در ادامه بیشتر این روش را بشناسیم.
ژل هیالورونیک اسید در زانو چه کار می کند؟
ژل هیالورونیک اسید در مفصل زانو نقش روان کننده و ضربه گیر طبیعی را ایفا میکند. این ماده باعث کاهش اصطکاک بین استخوانها شده و حرکت مفصل را نرم و راحت میکند. همچنین با کمک به جذب شوک های وارد بر زانو، درد و التهاب را کاهش میدهد و به حفظ سلامت غضروف کمک میکند. تزریق این ژل در بیماران مبتلا به آرتروز زانو، باعث بهبود عملکرد مفصل و کاهش علائم بیماری میشود.
این روش برای چه افرادی مناسب است؟
تزریق ژل به زانو برای همه افراد توصیه نمیشود اما در موارد خاص میتواند شرایط سلامت بیمار را به خوبی تغییر بدهد. این روش معمولاً برای بیماران زیر پیشنهاد میشود:
- افراد مبتلا به آرتروز خفیف تا متوسط
- کسانی که بهدنبال درمان غیرجراحی هستند
- افرادی که کاندیدای تعویض مفصل نیستند یا جراحی را به تعویق انداختهاند
- سالمندانی که به دلایل سنی یا بیماریهای زمینهای نمیتوانند بیهوشی عمومی را تحمل کنند
- ورزشکارانی که دچار آسیب سطح مفصل شدهاند و میخواهند بدون جراحی درمان شوند
نکته مهم این است که شما نباید خودسرانه اقدام به تزریق این ژل به زانوی خود بکنید، بلکه باید مدتی تحت نظر پزشک باشید تا پزشک تشخیص دهد که آیا این ژل برای شما کمک کننده است یا خیر.
تزریق ژل هیالورونیک به زانو برای درمان چه بیماریهایی استفاده میشود؟
تزریق ژل به زانو که معمولاً با استفاده از هیالورونیک اسید انجام میشود، در درجه اول برای درمان بیماریهای زیر به کار میرود:
1. آرتروز زانو (استئوآرتریت زانو)
- کاربرد اصلی این روش، بیشتر برای کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و افزایش دامنه حرکتی در افراد مبتلا به آرتروز زانو است.
- این روش به ویژه برای موارد آرتروز خفیف تا متوسط که با درمانهای اولیه مانند داروهای مسکن و فیزیوتراپی بهبود نیافتهاند، مؤثر است.
- اسید هیالورونیک به عنوان یک روانکننده و ضربهگیر عمل میکند و اصطکاک بین استخوانها را کاهش داده و مایع مفصلی (سینوویال) از دست رفته را جبران میکند.
2. درد مزمن زانو
برای بهبود درد و عملکرد مفصل زانو وقتی انواع دردها را در زانو تجربه میکنید، خوب است. اما خب درمان قطعی نیست.
3. آسیب های مفصلی و غضروفی
برخی منابع به استفاده از این ژل برای کمک به درمان آسیبهای غضروفی، کیسههای مفصلی و رباطها اشاره کردهاند (اگرچه نقش اصلی آن در آرتروز است).
4. پارگی مینیسک
گاهی اوقات برای کاهش درد و التهاب مرتبط با پارگی مینیسک زانو نیز استفاده میشود.
5. التهاب مفصلی (آرتریت)
برای کاهش التهاب و درد در انواع آرتریت مفصلی بسیار مغفید و کمک کننده است.
بیشتر بخوانید: آرتروز و آرتریت چیست؟
مراحل تزریق کردن ژل در مفصل زانو چیست؟
در ابتدا، پزشک وضعیت زانو را بررسی میکند و اگر نیاز باشد، نتایج تصویربرداری هایی مانند عکس ساده یا MRI را نیز مرور میکند تا مطمئن شود که این روش برای بیمار مناسب است. سپس بیمار روی تخت در وضعیتی مناسب قرار میگیرد و دکتر ناحیه زانو با مواد ضدعفونی کننده به خوبی تمیز میکند تا احتمال عفونت زانوی بیمار وجود نداشته باشد. در بیشتر موارد، برای راحتی بیشتر بیمار، از بیحسی موضعی استفاده میشود.
بعد از آماده سازی بیمار، پزشک با استفاده از یک سوزن ظریف، مقدار مشخصی از ژل هیالورونیک را به فضای داخل مفصل زانو تزریق میکند. گاهی اوقات اگر در مفصل مایع اضافی یا التهاب وجود داشته باشد، ابتدا آن مایع با سرنگ تخلیه میشود و سپس ژل تزریق میشود. در برخی موارد، برای افزایش دقت و اطمینان از محل صحیح تزریق، از هدایت سونوگرافی استفاده میشود.
پس از تزریق، بیمار چند دقیقه استراحت میکند و معمولاً همان روز میتواند به خانه بازگردد. انجام فعالیت های سبک مشکلی ندارد اما توصیه میشود از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از تزریق، به زانو فشار نیاورند و از انجام ورزش و فعالیت های سنگین خودداری کنند.
مزایای تزریق ژل هیالورونیک در زانو
تزریق هیالورونیک اسید میتواند برای بیماران مبتلا به آرتروز زانو یا خشکی مفصل فواید زیادی داشته باشد:
- کاهش درد زانو در فعالیتهای روزمره
- بهبود دامنه حرکت و کاهش خشکی مفصل
- کاهش نیاز به داروهای ضدالتهاب یا مسکن
- تأخیر در انجام جراحیهای سنگین مانند تعویض مفصل
- روش غیرتهاجمی و ایمن با حداقل عوارض
در بسیاری از بیماران که در مراحل ابتدایی بیماری هستند، این تزریق میتواند درد زانو را خیلی بهتر کند و کیفیت زندگی فرد را بالا ببرد.
بیشتر بخوانید: تزریق پی آر پی به زانو چگونه است؟
عوارض احتمالی تزریق ژل در مفصل زانو
تزریق ژل هیالورونیک به طور کلی روش ایمنی محسوب میشود اما همانطور که میدانید هر اقدام پزشکی حتی مصرف قرص ممکن است عوارضی داشته باشد. عوارض این روش شامل:
- درد یا تورم خفیف در محل تزریق
- احساس گرمی یا قرمزی زانو
- خشکی موقت مفصل در روز اول
- التهاب یا واکنش آلرژیک (احتمال بروز این مورد بسیار پایین است)
این علائم معمولاً طی یک تا دو روز از بین میروند. استفاده از کمپرس سرد و استراحت کافی به کاهش آنها کمک میکند. در صورت مشاهده علائم شدید مانند تب، درد شدید یا التهاب ماندگار، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
در مطب دکتر رامین ارژنگ، این تزریق به گونهای انجام میشود که کوچکترین عارضهای برای بیمار ایجاد نکند.
اثر تزریق کردن ژل در زانو چقدر ماندگار است؟
اثر تزریق ژل هیالورونیک دائمی نیست اما در بسیاری از بیماران بین ۶ تا ۱۲ ماه دوام دارد. ماندگاری آن به عواملی مانند شدت آرتروز، وزن بیمار، میزان فعالیت بدنی و پاسخ بدن به درمان هم بستگی دارد.
برخی ژلها به صورت تکی و برخی دیگر به صورت سری ۳ تا ۵ تزریق هفتگی انجام میشوند. پزشک با بررسی وضعیت شما و نوع مناسب ژل، تعداد دفعات تزریق را مشخص میکند. در صورتی که اثر ژل از بین برود و مفصل هنوز نیاز به روان کننده داشته باشد، تکرار تزریق معمولاً پس از چند ماه، امکانپذیر است و مشکلی ایجاد نمیکند.
چه عواملی هزینه تزریق ژل در زانو را متفاوت میکنند؟
هزینه تزریق ژل به زانو به این عوامل بستگی دارد:
- نوع ژل (وارداتی یا ایرانی)
- تعداد دفعات تزریق
- تخصص پزشک و امکانات کلینیک
- استفاده از سونوگرافی حین تزریق یا روشهای هدایت شده
به طور کلی، ژل های وارداتی (مانند Synvisc یا Durolane) قیمت بالاتری دارند و طبیعتا ماندگاری آنها نیز بیشتر است. در برخی موارد هم، بیمه ممکن است بخشی از هزینه را پوشش دهد اما چون این خدمات جزو درمان های غیراضطراری است، تحت پوشش کامل بیمه ها قرار نمیگیرد
جهت اطلاع از قیمت دقیق، مشاوره مستقیم با مطب پزشک ضروری است.
سخن پایانی
در پایان، اگر از درد زانو رنج میبرید و به دنبال راه درمان مطمئن و غیرجراحی برای بهبود آن هستید، تزریق ژل هیالورونیک میتواند راه حل خوبی برای شما باشد. برای بررسی شرایط خود و دریافت مشاوره تخصصی، میتوانید با مطب دکتر رامین ارژنگ، متخصص ارتوپدی و فلوشیپ جراحی زانو، تماس بگیرید.
