آرتروپلاستی, آرتروسکوپی, پی آر پی, تزریق مفصلی, جراحی, ژل هیالورونیک

علل زانو درد چیست؟ (جلوگیری و راه های پیش گیری)

خواندن این مقاله 18 دقیقه طول میکشد

زانو درد بسته به سن افراد علل مختلفی دارد. به طور کلی زانو دردها به ...

دو دسته تقسیم می شوند: یکی آنهایی که علل ثانویه دارند، مثلا فردی که دچار شکستگی زانو شده است. در یکسری افراد هم زانودرد علت اولیه دارد، مانند افرادی که التهاب مفصل (آرتریت) زانو شده اند و غضروف مفصل زانوی آنها تخریب شده است.

چه افرادی دچاردرد زانومی شوند؟

اصولا بر اساس سن بیمار که در چه سنی از زانو در شکایت می کند، افراد به دو دسته تقسیم می شوند:

۱- یکی افراد جوانی که معمولا از لحاظ ورزشی و تحرک بدنی فعال هستند و از درد جلوی زانو شکایت می کنند و درد آنها بیشتر موقع نشست و برخاست ایجاد می شود، به خصوص هنگامی که به کوه می روند و از کوه پاین می آیند، و یا از پله بالا و وپاین می روند، و یا هنگام نماز خواندن در نشست و برخاست از درد زانو شکایت می کنند.

۲- دسته دوم هم افرادی هستند که در سنین کهنسالی هستند و بیشتر تخریب غضروف مفصل زانو در این افراد است که موجب درد می شود که منجر به آرتروز می گردد.خودتان را با فعالیت زیاد خسته نکنید، بلکه در اولین فرصت به استراحت بپردازید. گوش به زنگ باشید، زیرا بیشتر صدمات بدنی زمانی اتفاق می افتد که انسان خسته است.

چطور درد زانو را تسکین دهیم؟

وقتی درد زانو به صورت مزمن در می آید زانو ورم می کند. برخی از بیماری ها باعث ورم و التهاب زانوها می شوند. صدمات زانو در ابتدا باعث ورم زانو می شود که خود سبب صدمات بیشتر خواهد شد و این روند همچنان ادامه پیدا می کند تا به صورت مزمن درمی آید.

با محافظت های پزشکی می توان این چرخه معیوب را شکست و صدمات آتی بافت های زانو را به حداقل رساند.

محافظت از زانو در مقابل بروز برخی از دردها بسیار مشکل است، ولی می توان با رعایت چند اصل مهم احتمال صدمه به زانوها را به حداقل کاهش داد:

- برای کاهش بیماری های زانو مثل (استئوآرتریت)، اگر چاق هستید، باید لاغر شوید. با لاغر شدن چه در کارهای روزمره و چه در قدم زدن، فشار روی زانوهایتان کاهش می یابد. کاهش وزن صدمات احتمالی به رباط ها و تاندون ها را کاهش می دهد.

- اگر به درد مزمن زانو مبتلا هستید، به شنا و یا ورزش های آبی بپردازید. وقتی بدن در آب غوطه ور می شود، از وزن بدن کاسته می شود. در نتیجه وزن بدن به زانوها فشار وارد نمی کند.

- اگر به استخر دسترسی ندارید و یا علاقه ای به ورزش های آبی ندارید، به ورزش هایی بپردازید که باعث کشش بدن و ماهیچه ها شوند. ورزش هایی چون بسکتبال، تنیس و دویدن را کم انجام دهید. اگر با این گونه ورزش ها درد زانوی شما تشدید شد، حتماً آن را محدود کنید. به بدنتان توجه کنید، اگر احساس کردید برخی از حرکات ورزشی به شما صدمه وارد می کند، نوع ورزشتان را تغییر دهید . آسیب های ورزشی

 

- خودتان را با فعالیت زیاد خسته نکنید، بلکه در اولین فرصت به استراحت بپردازید. گوش به زنگ باشید، زیرا بیشتر صدمات بدنی زمانی اتفاق می افتد که انسان خسته است.

- از زانوهایتان محافظت به عمل آورید. پوشیدن زانوبند هنگام ورزش شما را از برخی صدمات مصون نگه می دارد.هنگامی که رانندگی می کنید، از زانوهایتان در مقابل صدمات ناشی از داشبورد محافظت کنید . تعویض مفصل زانو

 

مراقبت خانگی از زانو درد

درد زانویی که شما را از راه رفتن باز می‌دارد، باید بوسیله پزشک مورد بررسی قرار گیرد.

این توصیه‌ها به تسکین درد جزئی زانو کمک می کنند:

استراحت دادن :استراحت در منزل از مهم ترین اصول درمان است. تزریق ژل به زانو

 

بریس زانو:زانو‌ی‌تان را بالا نگه دارید. می‌توانید زانو‌های‌تان را با گذاشتن بالش در زیر آنها بالا نگه دارید، یا بالشی را بین دو

زانوی‌تان قرار دهید. قراردادن زانو در سطحی بلندتر از بدن باعث می شود نیروی جاذبه زمین، مایعات جمع شده در بافت صدمه دیده را کاهش داده، در نتیجه ورم نیز کمتر شده و خستگی را از ما دور می سازد.

بستن زانوها :بستن زانوها به دو دلیل مفید است: هم ورم را کاهش می دهد و هم مکانیسم زانو را به نظم در می آورد. از بریس (تصویر مقابل) یا بانداژ زانو استفاده کنید.

استفاده از داروها :اگر شما به زخم معده، بیماری کلیه و بیماری های خونی مبتلا نیستید، داروهای ضد التهابی در این مورد به شما کمک های فراوانی می کند. از داروهای مسکن معمول مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کمک به تسکین درد و ورم استفاده کنید.

- روی زانوی‌ دردناک‌تان فشار نیاورید و از انداختن وزن روی آن پرهیز کنید.

- با کیسه یخ زانو را به طور مکرر کمپرس سرد کنید. در روز اول هر ساعت برای ۱۵دقیقه روی زانو کیسه یخ بگذارید. پس از روز اول، دست کم چهار با در روز روی زانو یخ بگذارید

جلوگیری از درد زانو

درد زانو شایعترین مشکل سیستم اسکلتی عضلانی است که موجب میشود مردم به پزشک مراجعه کنند.

در جوامع امروزی که از یک طرف آمادگی جسمانی مردم کم شده و از طرف دیگر آسیب های ورزشی بیشتر شده است زانو درد بیشتر از قبل دیده میشود.

درد زانو علل متفاوتی دارد. البته نمیتوان جلوی هر بیماری زانو را گرفت ولی با رعایت نکاتی میتوان احتمال بروز درد زانو و بعضی بیماری های زانو را کم کرد.

مهمترین این نکات عبارتند از :

  • وزن خود را متعادل نگه دارید. با کم کردن وزن میتوانید نیروهایی را که در هنگام فعالیت های روزانه یا در حین ورزش به زانو های شما وارد میشوند را کاهش دهید. به این وسیله میتوانید مانع از ایجاد بسیاری از آسیب های زانو شوید همچنین با کاهش وزن میتوانید احتمال بروز ساییدگی زانو را هم کم کنید. کاهش وزن میتواند حتی در کسانی که بیماری شدید زانو دارند هم درد زانو را کاهش دهد.

    مفاصل خود را نرم و عضلات اندام خود را قوی نگه دارید. بسیار از مشکلات زانو به علت عضلات خشک و سفت بوجود میایند. با انجام دادن نرمش های کششی و با انجام دادن نرمش هایی که عضلات اطراف زانو را تقویت میکنند میتوانید احتمال بروز بسیاری از آسیب های زانو را کاهش دهید. از بین این عضلات، عضله چهارسر ران بیشترین اهمیت را دارد. تقویت عضلات ران میتواند موجب کم شدن فشار به مفصل زانو شده و درد زانو را تا حد زیادی کاعش دهد.

  • با احتیاط ورزش کنید. اگر درد مزمن زانو دارید شنا برای شما بسیار مفید است. در آب وزن شما کم میشود و عضلات اطراف مفصل زانوی شما بهتر تقویت میشوند. ورزش هایی که ضربات ناگهانی و شدیدی به زانوی شما وارد میکنند مانند فوتبال، بسکتبال یا تنیس زیاد مناسب زانو نیستند. هر ورزشی میکنید به ندای مفصل خود گوش دهید. اگر درد ایجاد شده است فعالیت خود را تغییر دهید. وقتی خسته شده اید ورزش را ادامه ندهید.

  • از لباس و ابزارهای ورزشی مناسب استفاده کنید. مثلا در حین والیبال از زانوبند هایی که در جلوی زانو یک پد قرار میدهند استفاده کنید

عواملی که موجب میشوند احتمال زانو درد بیشتر شود عبارتند از

سن : بعضی از انواع جراحی زانو درد در سنین خاصی بیشتر دیده میشوند بطور مثال بیماری ازگود اشلاتر و تاندنیت تاندون کشکک بیشتر در نوجوانان و آرتروز و نقرس بیشتر در سنین بالا دیده میشوند

جنس : دررفتگی کشکک در دختران نوجوان بیشتر دیده میشود و ازگود اشلاتر و تاندنیت تاندون کشکک در پسران بیشتر دیده میشود. از علائم مهم این بیماری ها درد زانو است.

وزن زیاد :استئوآرتریت یا سائیدگی زانو در افراد با وزن بالا بیشتر دیده میشود. ساییدگی موجب بروز درد زانو میشود .عمل تعویض مفصل

اشکالات مکانیکی :  اشکالات مکانیکی مانند کوتاهی یک اندام تحتانی یا اشکال در امتداد استخوان های زانو میتواند احتمال مشکلات زانو را بیشتر کرده و موجب تشدید درد زانو شود.

کم بودن انعطاف پذیری و قدرت عضلات زانو : کاهش انعطاف پذیری تعویض مفصل زانو و کاهش قدرت عضلات اطراف زانو بخصوص در عضله چهارسر ران موجب میشود تا در هنگام ورزش نیروهای بیشتری به مفصل زانو وارد شده و احتمال ایجاد آسیب بیشتر شود. در این موارد درد زانو بیشتر ایجاد میشود.

بعضی ورزش ها : در بعضی ورزش ها احتمال آسیب مفصل زانو و متعاقب آن زانو درد بیشتر است مانند فوتبال، بسکتبال، والیبال، تنیس و اسکی

آسیب قبلی : اگر زانوی شما قبلا آسیب دیده است آسیب پذیری آن بیشتر میشود

راه های پیشگیری و درمان زانو درد

همانطور که می دانیم یکی از شایع ترین علل درد زانو و سایر مفاصل ابتلا به آرتروز یا استئوآرتریت مفصلی است.

جالب است که در علم پزشکی برخلاف علوم ریاضی راه حل واحدی برای یک درد و یا یک مسئله وجود ندارد ، هرچند در ریاضیات نیز بعضا یک مسئله چندین راه حل دارد ولی در پزشکی در عین اینکه چندین راه حل برای یک درد و یا یک مسئله و یا یک بیماری وجود دارد ، در بسیاری از موارد مجموعه یا تلفیقی از راه های درمانی کمک بیشتری می کند تا یک روش درمانی دارد. همچنین در بسیاری از موارد علت بروز یک بیماری و درد به چندین عامل بستگی دارد و نه تنها یک عامل به تنهایی و به اصطلاح مولتي فاكتوريال (Multi factorial) است. لذا به عنوان یک پزشک هرچه ما دانستنی هایمان راجع به علل یک بیماری و درد بیشتر باشد و بیمار خود را نیز در نحوه درمان بیشتر آگاه بکنیم ، موفقیت بیشتری خواهیم داشت و اگر از روش های درمانی متنوعی در کنار هم و یا به توالی در پی هم استفاده کنیم معمولا بهبودی و کنترل بیماری بهتر خواهد بود. در ضمن نکته ای که در طب و پزشکی وجود دارد برخلاف بسیاری از سایر علوم ، نادانسته ها و نکات مبهم و پوشیده و پنهان بسیار بیشتر از دانسته های ما است و از این جهت می توان علم پزشکی را به علم نجوم تشبیه کرد که ما آنچه که در مورد پهنای بیکران کهکشان ها و ستاره ها می دانیم خیلی کمتر است از آنچه که نمی دانیم و لذا با پیشرفت علوم ما در بسیاری از موارد توانایی های بیشتری را برای تشخیص و درمان بیماری ها پیدا می کنیم ولی هیچکدام از روش های نوین و پیشرفته مثلا استفاده از لیزر در پزشکی و ارتوپدی و درمان بیماری های مفاصل و استخوان و عضلات و اندام ها جایگزین روش های ساده تر و مراقبت هایی که بیمار با توصیه های پزشک و دقت و آموزش میسر می شود ، نمی شود.

مشکلات درد زانو بر اثر نشستن طولانی مدت

واضح و ثابت شده است که نشستن طولانی برای فرد مبتلا به درد مفاصل زانو من جمله درد زانو و حتی برای فردی که هنوز دچار درد نشده است مضر است. این نشستن طولانی می تواند شامل نشستن بر روی زمین و یا حتی نشستن طولانی مدت بر روی صندلی و مبل باشد. در جوامع غربی با توجه به فرهنگی که دارند بسیار توصیه شده است که به جای نشستن بر روی زمین از نشستن بر روی صندلی استفاده شود و این در مورد افرادی که دچار درد مفاصل مثلا درد زانو هستند کمک می کند و درد بیمار را کاهش می دهد ، ولی چند نکته در این رابطه لازم به ذکر است. یکی اینکه تغییر مسائل فرهنگی در جوامع به راحتی صورت نمی گیرد و هنوز در جوامعی مثل کشور ما ایران و کشور هایی مثل ژاپن نشستن بر روی زمین یک بعد فرهنگی دارد و فقط مربوط به بضاعت مالی و قدرت تهیه مبل و صندلی برای یک خانواده نیست و در بسیاری از موارد افراد به گونه ای ناچار هستند که برای ملاحظات فرهنگی و ادبی از نشستن بر زمین استفاده کنند. به علاوه با توجه به مسائل مذهبی و دینی من جمله ما مسلمانان که برای ادای فرایض مثلا نماز خواندن باید بر روی زمین در حالت سجده بنشینیم این مسئله بروز بیشتری پیدا می کند.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *